Nếu bạn là người dùng máy tính^{(computer user)} thông thường , bạn có thể đã nghe nói về BIOS , BIOS UEFI^{(UEFI BIOS)} , lỗi BIOS hoặc bo mạch chủ Dual BIOS , nhưng bạn có thể tự hỏi những thuật ngữ này có nghĩa là gì. BIOS là gì ngoại trừ một từ viết tắt nghe có vẻ lạ? BIOS làm gì ? Nó có quan trọng đối với hoạt động của một máy tính không? Nếu bạn muốn tìm câu trả lời cho những câu hỏi này và hơn thế nữa, hãy đọc bài viết này:

BIOS là gì?

BIOS là phần mềm cấp thấp, chính xác hơn là phần mềm đầu tiên chạy khi bạn khởi động máy tính của mình. ^{(BIOS is low-level software, more precisely the first software to run when you power up your computer.)}Để hiểu rõ hơn về ý nghĩa của phần mềm cấp thấp, bạn nên biết rằng các chương trình mà bạn thường sử dụng trên máy tính, chẳng hạn như trình duyệt, trình phát đa phương tiện hoặc bộ ứng dụng văn phòng, đều là phần mềm cấp cao^{(browsers, media players, or office suites, are all high-level software)} vì chúng tương tác với hệ điều hành^{(operating system)} .

Hệ điều hành được coi là phần mềm cấp trung bình^{(The operating system is considered to be mid-level software)} , vì nó tương tác với cả phần mềm cấp cao, cũng như trực tiếp với các thành phần phần cứng thông qua trình điều khiển và BIOS của nó .

Nói cách khác, BIOS là phần mềm cấp thấp vì nó trực tiếp điều khiển cách các thành phần phần cứng bên trong máy tính của bạn hoạt động^{(BIOS is low-level software because it directly controls the way the hardware components inside your computer work)} . BIOS cung cấp một số dịch vụ cho phép người dùng và phần mềm cấp cao hơn định cấu hình cài đặt của các thành phần phần cứng bên trong máy tính, đồng thời lấy thông tin trực tiếp từ các bộ phận phần cứng đó .^(BIOS)

Ví dụ: cả người dùng và ứng dụng được cài đặt trên máy tính đều có thể xác định tốc độ quay^{(rotation speed)} của bộ làm mát bên trong vỏ máy tính^{(computer case)} hoặc nhiệt độ của một số thành phần, bao gồm nhưng không giới hạn ở bộ xử lý hoặc card màn hình.

BIOS có nghĩa là gì?

Thuật ngữ BIOS is an acronym for Basic Input/Output System . Bạn nên coi nó là phần mềm cho phép giao tiếp và tạo điều kiện truyền dữ liệu giữa các thành phần phần cứng của máy tính và người dùng hoặc phần mềm được cài đặt trên hệ thống đó.

BIOS làm gì?

BIOS^(BIOSes) là các chương trình nhỏ có kích thước gần 16 MB. BIOS hiện đại^{(Modern BIOSes)} cung cấp giao diện người dùng ( Setup Utility ), nơi người dùng có thể cấu hình cài đặt phần cứng. BIOS máy tính^{(Computer BIOSes)} thường cung cấp cho bạn quyền truy cập vào nhiều cài đặt mà bạn có thể tinh chỉnh. Tuy nhiên, máy tính xách tay hoặc máy tính bảng thường đi kèm với BIOS^(BIOSes) được đơn giản hóa , trong đó người dùng chỉ có thể đặt thời gian và một vài thứ khác như thứ tự khởi động^{(boot order)} .

Các BIOS^(BIOSes) được tìm thấy trên các bo mạch chủ cao cấp hơn, chẳng hạn như các BIOS được tìm thấy trên máy tính chơi game, thậm chí có thể phức tạp hơn. Trên các bo mạch chủ như vậy, BIOS bao gồm các cách để định cấu hình đồng hồ và điện áp của bộ xử lý ( CPU ), độ trễ của RAM^{(RAM latency)} , tốc độ PCI Express^{(PCI Express speed)} , v.v.

Định cấu hình cài đặt nâng cao trong BIOS có thể là một ý tưởng tồi nếu bạn không biết chúng làm gì. Việc đặt sai giá trị có thể khiến hệ thống của bạn không thể khởi động được vì các thành phần phần cứng có giới hạn và việc vượt quá hoặc thấp hơn giá trị được hỗ trợ có thể khiến chúng hoạt động không chính xác.

Ví dụ: yêu cầu bộ xử lý làm việc ở tần số cao hơn giới hạn tối đa được hỗ trợ có thể làm bộ xử lý quá nóng ngay lập tức, khiến máy tính của bạn rơi vào vòng lặp khởi động lại^{(restart loop)} vô tận . Để đảm bảo rằng bạn an toàn, bạn chỉ nên thay đổi cài đặt BIOS sau khi bạn đã đọc hướng dẫn sử dụng hệ thống của mình và bạn chắc chắn rằng bạn biết các giới hạn của các bộ phận phần cứng của hệ thống.

Một công việc khác mà BIOS phải giải quyết là lưu trữ các cài đặt cấu hình khi hệ thống bị tắt nguồn. Để làm được điều này, nó có một lượng nhỏ bộ nhớ CMOS^{(CMOS memory)} dễ bay hơi được cung cấp năng lượng bằng pin như trong hình bên dưới. Thuật ngữ CMOS là viết tắt của cụm từ bổ sung Metal – Oxide – Semiconductor^{(CMOS stands for Complementary Metal–Oxide–Semiconductor)} , và đại diện cho quy trình công nghệ được sử dụng để tạo ra chip nhớ^{(memory chip)} này . Trên máy tính, CMOS là chip nhớ^{(memory chip)} giữ các cài đặt phần cứng của BIOS của bo mạch chủ .

Nếu pin của chip nhớ CMOS^{(CMOS memory)} đã chết và không thể cung cấp năng lượng nữa, BIOS không có lựa chọn nào khác ngoài việc sử dụng các cài đặt mặc định được^{(built-in default)} tích hợp sẵn của nó . Nó phải làm như vậy vì nó không thể nhớ các cài đặt tùy chỉnh mà bạn đã thực hiện.

UEFI BIOS là gì?

UEFI là viết tắt của Unified Extensible Firmware Interface,^{(UEFI stands for Unified Extensible Firmware Interface,)} và bạn có thể xem nó như một BIOS hiện đại và mạnh mẽ hơn . Nó có vai trò tương tự như BIOS truyền thống nhưng bao gồm nhiều tính năng hơn như mật mã hoặc chẩn đoán từ xa và sửa chữa máy tính^{(computer repair)} , ngay cả khi không có hệ điều hành^{(operating system)} được cài đặt.

UEFI BIOS được phát minh bởi Intel và được phát hành lần đầu tiên vào năm 2005. UEFI đã trở nên phổ biến trong vài năm trở lại đây vì các hệ điều hành hiện đại như Windows 10 cung cấp hỗ trợ riêng cho nó. Cũng giống như ^(Just)BIOS^(BIOSes) truyền thống , UEFI BIOS^{(UEFI BIOSes)} cũng được các nhà sản xuất bo mạch chủ tùy chỉnh. Trên máy tính bảng và máy tính xách tay, UEFI BIOS thường chỉ hiển thị một số tùy chọn tùy chỉnh. Ví dụ, trong hình bên dưới, bạn có thể thấy nó trông như thế nào trên máy tính xách tay chơi game Lenovo Legion Y520 .

Trên máy tính để bàn, đặc biệt là trên những máy tính để chơi game, UEFI BIOS cung cấp cho bạn nhiều tùy chọn tùy chỉnh hơn và thông tin về hệ thống của bạn. Ví dụ đây là những gì bạn nhận được trên bo mạch chủ chơi game do ASUS sản xuất :

Nếu bạn muốn biết cách truy cập BIOS UEFI^{(UEFI BIOS)} hoặc cách tìm hiểu BIOS bạn có, chúng tôi tin rằng một số hướng dẫn sau có thể giúp bạn:

• Cách vào UEFI/BIOS từ Windows 11 (7 cách)
• Cách vào BIOS trong Windows 10
• Cách kiểm tra phiên bản BIOS^{(BIOS version)} từ Windows (8 cách)
• Cách cập nhật BIOS của bo mạch chủ máy tính của bạn trong 5 bước

Máy tính của tôi có thể khởi động^{(computer boot)} mà không cần BIOS không?

Nhiệm vụ quan trọng nhất mà BIOS phải xử lý là thực hiện chuyển đổi từ một cử chỉ cơ học, phần cứng, như chạm vào nút nguồn^{(power button)} trên máy tính của bạn, sang một mức độ trừu tượng hơn, như hiển thị logo của hệ điều hành^{(operating system)} của bạn trên màn hình. Điều này có nghĩa là, khi bạn khởi động hệ thống của mình, BIOS là chương trình đầu tiên chạy.

Công việc của BIOS^(BIOS) là khởi động bộ làm mát, kiểm tra mức công suất, chạy một số bài kiểm tra nhanh để đánh giá sức khỏe của phần cứng hệ thống của bạn, tải trình điều khiển cho các thành phần phần cứng thiết yếu, và sau đó bắt đầu khởi động hệ điều hành^{(operating system)} . Nếu có bất kỳ lỗi nào xảy ra trong quá trình này, BIOS sẽ hiển thị thông báo cho bạn biết điều gì không ổn. Trong ảnh chụp màn hình bên dưới, bạn có thể thấy một ví dụ về một lỗi có thể xảy ra.

Dual BIOS là gì?

BIOS là một chip nhớ^{(memory chip)} chỉ đọc nhỏ nằm trên bo mạch chủ . ^(BIOS)Phần mềm được tìm thấy trên chip nhớ ( ^{(memory chip)}BIOS ) đó do nhà sản xuất bo mạch chủ tạo ra. Tiếc là hỏng chip nhớ thì không nạp được ^{(memory chip)}BIOS nữa nên không dùng được bo mạch chủ. Đó là lý do tại sao một số nhà sản xuất bo mạch chủ sử dụng cấu hình Dual BIOS trên bo mạch chủ của họ. Dual BIOS có nghĩa là có hai chip để lưu trữ BIOS : một dành cho BIOS chính và một dành cho bản sao dự phòng^{(backup copy)} .

Nếu chip BIOS^{(BIOS chip)} chính bị lỗi, bạn sẽ được yêu cầu khởi động lại máy tính và chip BIOS^{(BIOS chip)} dự phòng được sử dụng để tải BIOS với cài đặt mặc định.

BIOS được phát minh khi nào và tại sao?

BIOS được phát minh vào năm 1975 bởi một nhà khoa học máy tính^{(computer scientist)} tên là Gary Arlen Kildall . Trước khi BIOS ra đời, hệ điều hành^{(operating system)} là phần mềm đầu tiên chạy khi máy tính khởi động. Điều đó có nghĩa là máy tính chỉ có thể chạy hệ điều hành cài sẵn^{(built-in operating system)} . Hơn nữa, một lỗi hệ điều hành đã làm hỏng^{(operating system failure)} máy tính mà nó đang chạy, vì không có phần mềm nào khác có thể sửa chữa nó vì nó không thể chạy trước hệ điều hành^{(operating system)} .

BIOS cung cấp một điểm cộng về tính linh hoạt, cho phép người dùng cài đặt hệ điều hành^{(operating system)} họ muốn hoặc sửa chữa hệ điều hành^{(operating system)} hiện tại nếu có lỗi xảy ra.

Bây giờ bạn đã biết BIOS là gì và tại sao nó lại quan trọng đối với sức khỏe của máy tính

Như bạn đã thấy trong bài viết này, BIOS là một thành phần quan trọng của bất kỳ máy tính nào và biết cách sử dụng nó có thể mang lại sự linh hoạt hơn và thậm chí cả những lợi ích về hiệu suất. Người dùng hiểu biết và các chuyên gia CNTT có thể sử dụng BIOS để tăng hiệu suất tối đa có thể từ máy tính của họ. Nếu bạn không phải là một chuyên gia, điều đó cũng tốt. Cài đặt BIOS^(BIOS) mặc định thường phù hợp với nhu cầu của người dùng gia đình và hệ thống của bạn sẽ hoạt động tốt ngay cả khi bạn không sử dụng BIOS của nó . Với hy vọng rằng bạn thấy bài viết này hữu ích, hãy cho chúng tôi biết nếu bạn có thắc mắc hoặc nếu bạn muốn thêm điều gì đó, trong phần nhận xét.

What is BIOS? What does BIOS mean?

Іf you are a casual cоmрuter user, you maу havе heаrd аbout the BIOS, UΕFI BIOS, BIOS failures, or Dual BІOS motherboards, but you might be wondering what thеse terms mean. What is a BIOS except for a wеird-sounding acronym? What does BIOЅ do? Is it that important for the operation of a comрuter? If you want to find the answers to these questions and more, read this article:

What is BIOS?

BIOS is low-level software, more precisely the first software to run when you power up your computer. For a better understanding of what low-level software means, you should know that the programs which you commonly use on computers, such as browsers, media players, or office suites, are all high-level software because they interact with the operating system.

The operating system is considered to be mid-level software, as it interacts with both high-level software, as well as directly with hardware components through its drivers and the BIOS.

In other words, the BIOS is low-level software because it directly controls the way the hardware components inside your computer work. The BIOS provides a number of services that allow users and higher-level software to configure the settings of the hardware components inside computers, and also to get direct information from those hardware parts.

For example, both the users and the apps installed on a computer can identify the rotation speed of the coolers inside the computer case or the temperatures of some components, including but not limited to the processor or the video card.

What does BIOS mean?

The term BIOS is an acronym for Basic Input/Output System. You should think of it as the software that allows communication and facilitates data transfers between the hardware components of a computer and the users or the software installed on that system.

What does the BIOS do?

BIOSes are small programs with sizes that are close to 16 MB. Modern BIOSes offer user interfaces (Setup Utility), where the user can configure hardware settings. Computer BIOSes usually give you access to plenty of settings that you can tweak. However, laptops or tablets often come with simplified BIOSes, in which the user can only set the time and a couple of other things like the boot order.

The BIOSes found on more advanced motherboards, such as those found on gaming computers, can be even more complex. On such motherboards, the BIOS includes ways to configure the processor's (CPU) clocks and voltages, RAM latency, PCI Express speed, and so on.

Configuring the advanced settings in the BIOS can be a bad idea if you don't know what they do. Setting a wrong value can make your system unbootable because the hardware components have limitations and going above or below a supported value can stop them from working correctly.

For example, asking the processor to work at a frequency that's higher than its maximum supported limit can overheat it instantly, which throws your computer into an endless restart loop. To make sure that you're safe, you should change BIOS settings only after you've read your system's manual, and you're sure that you know the limits of its hardware parts.

Another job the BIOS has to deal with is to store the configuration settings when the system is powered off. To do this, it has a small amount of volatile CMOS memory that's powered by a battery like the one in the picture below. The term CMOS stands for Complementary Metal–Oxide–Semiconductor, and represents the technological process used to make this memory chip. On computers, CMOS is the memory chip that holds the hardware settings of the motherboard's BIOS.

If the battery of the CMOS memory chip is dead and can no longer provide energy, the BIOS has no option than to use its built-in default settings. It has to because it can't remember the custom settings that you have made.

What is UEFI BIOS?

UEFI stands for Unified Extensible Firmware Interface, and you can look at it as a modern and more powerful BIOS. It has the same role as the traditional BIOS but it includes more features like cryptography or remote diagnostics and computer repair, even when there is no operating system installed.

UEFI BIOS was invented by Intel and was first released in 2005. UEFI became popular during the last couple of years because modern operating systems such as Windows 10 provide native support for it. Just like the traditional BIOSes, UEFI BIOSes are also customized by motherboard manufacturers. On tablets and laptops, the UEFI BIOS usually displays only a few customization options. For instance, in the picture below, you can see what it looks like on a Lenovo Legion Y520 gaming laptop.

On desktop computers, especially on those that are made for gaming, the UEFI BIOS gives you a lot more customization options and information about your system. Here's, for example, what you get on a gaming motherboard made by ASUS:

If you want to know how to access the UEFI BIOS or how to find out what BIOS you have, we believe that some of these tutorials can help you:

• How to enter the UEFI/BIOS from Windows 11 (7 ways)
• How to enter BIOS in Windows 10
• How to check the BIOS version from Windows (8 ways)
• How to update the BIOS of your computer's motherboard in 5 steps

Can my computer boot without a BIOS?

The most critical task the BIOS must handle is making the transition from a mechanical, hardware gesture, like touching the power button on your computer, to a more abstract level, like showing your operating system's logo on the screen. This means that, when you power-up your system, the BIOS is the first program to run.

BIOS's job is to start the coolers, check power levels, run some quick tests to assess the health of your system's hardware, load the drivers for the essential hardware components, and then start booting the operating system. If there is any failure during this process, the BIOS displays a message informing you of what is wrong. In the screenshot below, you can see an example of a possible error.

What is Dual BIOS?

The BIOS is a small Read-Only memory chip that's located on the motherboard. The software found on that (BIOS) memory chip is created by the manufacturer of the motherboard. Unfortunately, if the memory chip fails, the BIOS cannot be loaded anymore, so the motherboard cannot be used. That's why some motherboard manufacturers use Dual BIOS configurations on their motherboards. Dual BIOS means that there are two chips for storing the BIOS: one for the main BIOS and one for a backup copy.

If the main BIOS chip fails, you are asked to restart the computer, and the backup BIOS chip is used to load the BIOS with the default settings.

When and why was BIOS invented?

BIOS was invented in 1975 by a computer scientist named Gary Arlen Kildall. Before BIOS came into existence, the operating system was the first software to run when a computer started. That meant that the computer could only run the built-in operating system. Furthermore, an operating system failure bricked the computer on which it was running, because no other software could repair it since it was not able to run before the operating system.

BIOS provides a plus of flexibility, allowing users to install the operating system they want or to repair the current operating system if an error occurs.

Now you know what the BIOS is and why it is vital to the well-being of computers

As you've seen in this article, the BIOS is a key component of any computer, and knowing how to use it can provide more flexibility and even performance benefits. Knowledgeable users and IT professionals can use the BIOS to squeeze the maximum performance possible from their computers. If you are not much of an expert, that's fine too. The default BIOS settings usually fit the needs of home users and your system should work fine even though you don't fiddle with its BIOS. In the hope that you've found this article useful, let us know if you have questions or if there is something you would like to add to it, in the comments section.

Related posts

• Làm thế nào để kiểm tra BIOS version từ Windows (8 cách)

• Làm thế nào để nhập BIOS trong Windows 10

• Cách cập nhật BIOS của bo mạch chủ

• Làm thế nào để kiểm tra RAM của bạn với Windows Memory Diagnostic tool

• 5 cách để đẩy ra một drive or USB cứng bên ngoài từ Windows 10

• 3 cách kết nối màn hình ngoài với máy tính xách tay chạy Windows 10

• 8 cách để điều chỉnh độ sáng trong Windows 11

• Làm thế nào để nhập UEFI/BIOS từ Windows 11 (7 cách)

• Cách sử dụng Check Disk (Chkdsk) để kiểm tra và sửa lỗi ổ cứng trong Windows 10

• 7 điều bạn có thể làm với Trình quản lý thiết bị từ Windows

• 5 cách đặt máy in mặc định trong Windows (tất cả các phiên bản) -

• Làm thế nào để gỡ bỏ cài đặt trình điều khiển từ Windows, trong 5 bước

• Yêu cầu hệ thống: Máy tính của tôi có thể chạy Windows 11?

• Cách cài đặt Windows 11 và Windows 10 trên ổ USB (Windows To Go)

• SSD TRIM là gì, tại sao nó lại hữu ích và cách kiểm tra xem nó đã được bật chưa

• Cách định cấu hình micrô và loa trong Skype dành cho Windows 10

• Cách sử dụng Resource Monitor trong Windows

• Cách cài đặt máy in dùng chung mạng Windows 7 hoặc 8 trong Mac OS X

• Cách khắc phục sự cố với Công cụ chẩn đoán DirectX

• Câu hỏi đơn giản: Các phím từ F1, F2, F3 đến F12 được sử dụng để làm gì?